Mauritius
Güney Yarımkürede, Hint Okyanusu’nda bulunan Afrika kıtasına bağlı tropikal bir ada. Güney Afrika’dan sol yapıp Madagaskar’ı 900 km geçince göreceğimiz 2.000 km²’lik bir ada ülkesi. Her ne kadar 10. yüzyılda Arap ve Malay denizciler tarafından keşfedildiği bilinse de, Mauritius ilk 16. yüzyılda Portekizliler tarafından keşfedilmiş ve akabinde 17. yüzyılda Hollandalılar yerleşerek Prens Maurits van Nassau‘un ismi adaya verilmiştir. Fransızlar adayı 1715’te ele geçirerek Hint Okyanusundaki deniz üssü olarak kullanmanın yanı sıra ticaret ve şeker kamışı ekimi gibi ekonomik faaliyetlerde bulunmuştur. Ardından İngilizler, 1810 yılında Napolyon Savaşları sonrası adayı ele geçirmiştir. Mauritius, İkinci Dünya Savaşı sırasında anti-denizaltı ve konvoy faaliyetleri ve istihbarat sinyalleri toplamak için İngilizler tarafından deniz üssü ve daha sonra bir hava istasyonu olarak stratejik bir ada olarak görülmüştür. 1968 yılında bağımsızlığını kazanan Mauritius, düzenli seçimler ve olumlu bir insan hakları sicili ile istikrarlı bir demokrasi ile ülkeye önemli yabancı yatırımları çekmiş ve bugün Afrika kıtasının en yüksek kişi başına düşen gelir verilerine sahip ülkesidir. Mauritius toplamda dört ada bölgesinden oluşmaktadır. Adalar ülkesinin en büyük ve önemli adası, ülkeye de ismini veren Mauritius adasıdır. Mauritius adası toplamda dokuz bölgeye ayrılmış konumdadır. Ülkeyi oluşturan diğer üç ada ise Rodrigues, Agaléga Adaları, Cargados-Carajos Adaları’dır. Réunion adası Fransa’nın denizaşırı ili konumunda olup Shengen vize rejimine tabidir.
Yaklaşık 1.340.000 olan ülke nüfusunun üçte ikisi Hint alt kıtasından gelmektedir. 19. yy’da Britanya koloni yönetiminin köleliği yasaklaması neticesinde mevcut kölelerin serbest bırakılması ve yeni düzende çalışmak istememeleri üzerine, şeker kamışı tarlalarında sözleşmeli çalışmak üzere adaya Hindistan’dan büyük bir göç yaşanmıştır. Nüfusun geri kalan kısmı ise Kreol olarak adlandırılan ve Afrika ile Madagaskar köleleri ile Avrupalıların karışımı sonucu ortaya çıkan gruplar oluşturmaktadır. Ülke genelinde %2 düzeyinde Çin kökenli toplum yaşamakta olup, beyaz Avrupalılar daha da az bir topluluk konumundadır. Ada üzerinde Avrupalılar gelmeden önce yaşam olmadığı ve sadece Arap denizciler tarafında geçerken ziyaret edilen bir yer olduğu için adanın yerel halkı bulunmamaktadır.
Ada ülkesinde Fransızcayı baz alan bir Kreol dil türü olan Morisyen dili halkın %80’i tarafından günlük hayatta konuşulmakta ve bu kişiler tarafından anadili olarak kabul edilmektedir. Bu dilin yanı sıra İngilizce toplum arasında kullanılmakta olup, Fransızca genelini üst tabakanın oluşturduğu toplumun %4’lük bölümü tarafında kullanılmaktadır. Bu da çağdaş sömürünün bu %4’lük kesim tarafından devam edildiğinin göstergesidir.
Ülkede hâkim olan din Hinduizm dinidir. Buna göre nüfusun %48,5 ile nüfusun neredeyse yarısı 3600 tane tanrısı olan Hinduizm inancına göre yaşamını sürdürmektedir. Hintliler arasında Çin Budizm’ine inananlar da mevcut. Hristiyan inancına göre yaşayanların oranı %32,7 düzeyinde olup, bu oran içerisinde Katolik mezhebine mensup Hıristiyanların oranı %26,3, diğer Hıristiyan mezheplerine mensupların ise %6,4 seviyesindedir. İslamiyet ülke içerisinde en yaygın üçüncü din konumunda olup, İslam inancına göre yaşamlarını sürdürenlerin oranı %17,3 düzeyindedir ve bunların içerisinde Hintli Şiiler İsmaili mezhebine mensup bulunmaktadır.
Ülkede nüfusun %99,8 gibi yüksek bir oranla neredeyse tamamı temiz su kaynaklarından yararlanabilmektedir. Nüfusun %90,8’i Afrika ortalamasına göre yüksek sayılabilecek bir oranda tam teçhizatlı sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Mauritiuslular hükumete bağlı devlet hastanelerinde herhangi bir ücret ödemeden sağlık kontrollerini gerçekleştirebilmektedir. Ülke genelinde devlete bağlı ilk ve orta öğretim okullarının yanı sıra üniversitelerde ücretsiz eğitim görülmektedir. Mauritius’ta 15 yaş ve üzerinde olan nüfusta okuma yazma bilenlerin oranı ortalama %90 düzeyindedir.
Ülke bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Afrika kıtasının en sağlam temsilî demokrasilerinden birini oluşturmaktadır. Mauritius dünya genelinde daimi ordusu bulunmayan 25 ülkeden biri konumundadır. Bağımsızlığını kazandığı 1968 yılında günümüze olağanüstü durumlar için oluşturulan küçük bir özel birlik haricinde bir de kıyı emniyetini sağlayan birlik mevcuttur. Ülkenin bu birlikler haricinde ayrıca başka bir ülke ile de koruma ya da himaye antlaşması bulunmamaktadır.
Ülkenin en önemli ihracat ürünlerini tekstil ürünleri, şeker, kesilmiş çiçekler, pekmez, balık ve primatlar (araştırmalar için) ve en önemli ithalat ürünlerini üretim malları, sermaye ekipmanları, gıda maddeleri, petrol ürünleri ve kimyasal ürünler oluşturmaktadır. Ülkede değerlendirilebilir madenler yoktur ve işlenebilecek toprak çok az sayıdadır. Ülkede işlenebilir konumda olan toprakların %90’ında ise şeker kamışı yetiştirilmektedir. Ülke kararlı ve sabit fiyatlarla Avrupa Ekonomik Topluluğu’nda (AET) mukaveleyle garantili pazara sahip konumdadır. Bu bitkinin yetişmesine elverişli olmayan topraklarda çay ve tütün yetiştirilmektedir. Ada ülkesinin bir diğer önemli gelir kaynağını turizm oluşturmaktadır. Turizm ülke ekonomisinin önemli bir bileşeninin olmasının yanı sıra önemli bir döviz gelir kaynağı konumundadır. Geçmiş yıllarda şeker ve tekstile bağlı bir ekonomiye sahip olan ülke, bu iki temele bağlı ekonomiden kurtulmak adına turizm sektörünü genişletmek adına adımlar atmıştır. Mauritius dünyanın en lüks turizm hedeflerinden biri konumundadır. Ülke aynı zamanda Avrupa Jet Sosyetesinin mekânı olarak da bilinmektedir. Ülkenin Türkiye ile 70-80 milyon dolar ticaret hacmi bulunmaktadır. Adada 40’dan az Türk bulunmaktadır.
Madagaskar
Madagaskar Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı bir ada ülke konumunda olup… Devamını okumak için tıklayınız.
